Insider threats.

Zagrożenia wewnętrzne to realne wyzwanie, z którym muszą mierzyć się współczesne firmy i organizacje. Chociaż zaawansowane technologie pozwalają skutecznie chronić dane przed atakami, często problemem jest tzw. czynnik ludzki. Szacuje się, że aż 70% incydentów związanych z cyberbezpieczeństwem wynika z nieświadomych działań pracowników. Jak zatem zabezpieczyć firmę przed zagrożeniami płynącymi z wewnątrz?

Insider threats – co to takiego?

Insider threats (zagrożenia wewnętrzne) to sytuacje, w których osoba zatrudniona w firmie czy organizacji staje się źródłem naruszeń bezpieczeństwa. Zagrożenie wewnętrzne może pochodzić od pracownika, współpracownika, dostawcy czy kontrahenta, który ma dostęp do kluczowych zasobów organizacji. To właśnie wewnętrzny dostęp do danych i systemów sprawia, że zagrożenia te są szczególnie niebezpieczne. Zagrożenia wewnętrzne dzielą się na dwie główne kategorie:

świadome działania – np. sabotaż, kradzież danych, szpiegostwo przemysłowe; ich źródłem mogą być niezadowoleni pracownicy lub osoby, które celowo dążą do pozyskania dostępu do danych firmy, aby jej zaszkodzić lub osiągnąć indywidualne korzyści;

nieświadome działania – wynikające z błędów, braku odpowiedniej wiedzy lub niewłaściwych procedur; najczęściej ich źródłem są nieświadomi pracownicy lub osoby trzecie (np. kontrahenci), którzy lekceważą zasady cyberbezpieczeństwa.

Chociaż w przypadku świadomych działań atakujący ma jasno określony cel, to w kontekście zagrożeń nieświadomych sytuacja jest bardziej złożona. Nieświadomy pracownik może być równie groźny jak zewnętrzny haker, jeśli na przykład niechcący ujawni wrażliwe dane lub zainstaluje złośliwe oprogramowanie. Ochrona przed tego typu insider threats jest natomiast bardziej skomplikowana, ponieważ działania nieświadomych lub nieuważnych ludzi są trudniejsze do przewidzenia.

Najczęstsze rodzaje zagrożeń wewnętrznych

Insider threats mogą się przejawiać na wiele sposobów. Do najczęstszych rodzajów zagrożeń wewnętrznych należą:

sabotaż – celowe działanie, którego celem jest destabilizacja systemów, a w skrajnych przypadkach nawet całkowite uniemożliwienie ich działania;

kradzież danych – np. w celu sprzedaży poufnych informacji konkurencji lub wykorzystania ich do szantażu;

szpiegostwo przemysłowe – polegające np. na pozyskiwaniu wrażliwych danych technologicznych, biznesowych lub finansowych w celu poważnego zagrożenia pozycji rynkowej organizacji;

błędy ludzkie – nieumyślnie sytuacje (kliknięcie w podejrzany link, przekazanie poufnych danych osobom nieuprawnionym, niewłaściwe zarządzanie hasłami), które mogą prowadzić do poważnych incydentów;

niedopatrzenia – działania mogące ułatwić atak zewnętrznym podmiotom, jak np. niezabezpieczone urządzenia pozostawione bez nadzoru, brak regularnych aktualizacji oprogramowania czy logowanie się do firmowych systemów z niechronionych sieci publicznych.

Jak minimalizować ryzyko insider threats?

Insider threats mogą stanowić poważne zagrożenie. Jak już wspomniano, nawet 70% incydentów związanych z cyberbezpieczeństwem wynika z działań pracowników. Jak zatem im zapobiegać?

Edukacja pracowników

Pierwszym krokiem w minimalizowaniu ryzyka insider threats jest edukacja. Regularne szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa firmy i organizacji powinny uwzględniać takie tematy jak:

rozpoznawanie phishingu i form socjotechniki;

bezpieczne zarządzanie hasłami;

zasady korzystania z firmowego sprzętu i danych poza biurem;

procedury zgłaszania incydentów związanych z bezpieczeństwem.

Wprowadzenie zasad minimalnych uprawnień (Least Privilege Principle)

Nie każdy pracownik musi mieć pełny dostęp do wszystkich zasobów firmy. Zasada minimalnych uprawnień polega na ograniczeniu dostępu do danych i systemów jedynie do tego, co jest absolutnie niezbędne do wykonywania obowiązków służbowych. Dzięki temu liczba zagrożeń wewnętrznych maleje.

Monitorowanie działań wewnętrznych

Aby minimalizować ryzyko zagrożeń wewnętrznych, konieczne jest także ciągłe monitorowanie działań pracowników w systemach firmowych. Specjalne systemy nadzoru pomagają szybko wykryć potencjalne zagrożenia i zapobiec ich eskalacji.

Zabezpieczenie urządzeń przenośnych

W dobie pracy zdalnej zabezpieczenie urządzeń przenośnych jest niezwykle ważne. Należy zadbać o:

szyfrowanie danych na urządzeniach;

instalację oprogramowania antywirusowego;

regularne aktualizacje systemów;

wprowadzenie polityki dotyczącej używania firmowego sprzętu w miejscach publicznych.

Laptopy, tablety czy smartfony, które są używane poza firmą, mogą bowiem stanowić łatwy cel dla cyberprzestępców.

Regularne audyty bezpieczeństwa

Cykliczne audyty bezpieczeństwa pozwalają upewnić się, że stosowane zabezpieczenia są wystarczające i aktualne. Warto angażować w to niezależnych specjalistów z zakresu cyberbezpieczeństwa, którzy skrupulatnie i obiektywnie ocenią, na ile skuteczna jest polityka bezpieczeństwa firmy – w kontekście zarówno zewnętrznych zagrożeń, jak i insider threats.